A Gentle God | Expositie over rouw & rituelen

Hoe belandt een Japanse Boeddha in de Stevenskerk?
Dat is – letterlijk en figuurlijk – een hele reis, die uitmondt in een bijzonder kunstproject.
A Gentle God is de titel van een expositie die een beeld geeft van de Japanse Jizo Bosatsu-traditie. Ze vertelt het verhaal van Jizo als een god die steun en bescherming in allerlei situatie biedt en groot mededogen heeft met de zieke en kwetsbare mens. Ze vertelt in het bijzonder het verhaal van Jizo als de god die steun verleent aan ouders in Japan in het rouwen om en herdenken van hun doodgeboren en jong overleden kinderen.
De tentoonstelling bestaat uit foto’s van de Nederlandse fotograaf Richard Grol, aangevuld met Jizo-beelden uit de collectie van Paul van der Velde (hoogleraar Aziatische religiestudies).
De expositie wordt omlijst met een serie lezingen. Over de figuur van Jizo en in het bijzonder over rouwen om doodgeboren kinderen, miskramen en abortus. Niet een eenvoudig thema, maar wel actueel en voor velen zeer relevant, waarbij deze tentoonstelling kan bijdragen aan verbeelding van rouw en een aanleiding tot gesprek kan vormen.

Een intuïtief beeldverhaal
De fotograaf Richard Grol maakte op zijn reizen door Japan talloze foto’s van Jizo beelden. Elk Jizo beeld heeft een eigen verhaal en functie. Bepaalde beeldjes zijn gekleed met mutsen en slabbetjes en deze gedenken één bepaald kind en vormen een teken van troost voor de ouders. En hij fotografeerde de omgeving waar hij deze beeldjes vond, en legde zo de verbinding tussen landschap, traditie en troost. Dat leverde een intuïtief beeldverhaal op, dat de beschouwer direct aanspreekt, nog zonder dat het verhaal van Jizo is uitgelegd. Eerlijke fotografie waaruit verwondering en compassie spreekt, en die aan belangrijke thema’s raakt die ook voor ons relevant zijn. In een samenwerking met Paul van der Velde, hoogleraar Aziatische religiestudies, heeft hij de achtergronden van de beelden verder onderzocht en verdiept.
Uit de verzameling van Paul van der Velde zullen enkele Jizo-beelden aan de tentoonstelling worden toegevoegd.

Bijzondere presentatie
Geen betere plek voor deze tentoonstelling dan De Stevenskerk in Nijmegen. De plek waar eeuwenlang leven en dood elkaar afwisselden, waar begraven dagelijkse praktijk was en waar rouwen, gedenken en troost gehuisvest zijn.
Deze geschiedenis die je in de Stevenskerk kan ervaren, is uitgebeiteld in grafstenen, epitafen en grafmonumenten, die nog steeds de vloer en de muren van de kerk bekleden.
Als hier de beelden van Jizo tentoon worden gesteld, komen plaats en verhaal samen. Dat samensmelten van plaats, beeld en betekenis, wordt benadrukt door de bijzondere manier waarop de tentoonstelling wordt vormgegeven.
In de kooromgang, waarin een tiental statige straalkapellen een verstild decor bieden, worden foto’s van Jizo opgesteld zoals ze ook in Japan gevonden zouden worden: terloops, verborgen, zonder nadruk of uitleg, maar elk met een verhaal van schoonheid, troost en verwondering.
Daarnaast worden grote landschapsfoto’s, gerelateerd aan de plaatsen waar de beeldjes gefotografeerd werden, in de kooromgang opgehangen, groots in natuurlijke schoonheid en het onvergankelijke illustrerend. Ze dienen als sluiers, als portalen, waardoor de bezoekers zich van de ene ‘tempel’ naar de andere begeven.

Boek:  Jizo, portretten van een beminnelijke god.
Bij de tentoonstelling is een boek gemaakt door Richard Grol en Paul van der Velde, waarin een groot aantal foto’s en essays over de Jizo cultus in Japan, over de plaats van Jizo in rituelen van rouw en herdenken van doodgeboren kinderen, over rouw en herdenken bij zulke kinderen in onze cultuur en over het belang en de kracht van rituelen bij verlies (van de hand van Manu Keirse).
Richard Grol, Paul van der Velde: Jizo, portretten van een beminnelijke god.
Het boek is te koop bij de expositie voor 32,50 euro